Op één been
TerugWoensdag is mijn wekelijkse studie-, nadenk- en schrijfdag. Een creatief rustmoment in een toffe werkweek van collect, proces, share. Een dag waarop ik extra benieuwd ben naar mijn eigen gedachten: waar denken ze over na, welke verbanden leggen ze en met welke nieuwe inzichten komen ze aandragen.
Vandaag is weer zo’n studiedag. Een dag waarop ik het toeval zijn ding laat doen. Een schuin gelezen woord, een verrassende mail of een ogenschijnlijk random opmerking kunnen het begin zijn van nieuwe inzichten. Ook wanneer ik een afspraak heb bij mijn chiropractor. Zoals vanmorgen.
In de wachtruimte ligt een populair tijdschrift dat in Jip en Janneke taal vertelt over ADHD. ADHD -en dan bezien vanuit het autonome zenuwstelsel- heeft mijn aandacht, dus blijven mijn ogen wat langer lezen. “Je mag het meenemen hoor”, klinkt een vriendelijke stem vanachter de receptie. “Tof!”
Bij mijn vertrek geeft de receptioniste het tijdschrift mee. “Wist je dat Mark ook met ADHD cliënten werkt?” “Nee!”
Chiropractie en ADHD? Nu is mijn brein extra geïnteresseerd. Thuisgekomen stuur ik Mark een berichtje met een vraag om uitleg. Wat zou een chiropractor kunnen betekenen voor mijn ADHD cliënten?
“Negentig procent van de prikkels die onze hersenen ontvangen komen vanuit onze proprioceptie.” Mark belt gelijk en begint te vertellen.
“Proprioceptie, of positiezin, is het zintuig dat zorgt voor onze balans en motoriek. Door middel van dit zintuig zijn we in staat om de positie van ons lichaam in de ruimte waar te nemen. Anders gezegd: proprioceptie is belangrijk voor ons gevoel van lichaamsbewustzijn en de plaats die we bewegend in de ruimte innemen.” Hij is even stil. “Je kent vast wel iemand die vaak tegen een meubelstuk aanbotst dat er al jaren staat.”
Of ik iemand ken die dat doet? Nou en of. Wanneer mijn autonome zenuwstelsel getriggerd is, kan ik vaker dan me lief is tegen de eettafel aanbotsen. Of tegen een stoelpoot. Of voor de zoveelste keer mijn teen stoten tegen de drempel naar de keuken. Ik grinnik en vertel het Mark. “Dan is mijn proprioceptie dus offline.” “Nogal ja.”
Hij gaat verder. “Onze proprioceptie stuurt voortdurend signalen -prikkels- naar ons brein. Negentig procent van alle breinprikkels komen hiervandaan. Als dit zintuig niet goed werkt, stoot je niet alleen steeds je teen aan de drempel maar krijgt het denkbrein ook niet genoeg prikkels binnen.” Ik maak een bruggetje naar ADHD. “En een denkbrein dat niet genoeg prikkels binnenkrijgt raakt verveeld en gaat offline, één van de ADHD klachten.”
“Precies.”
Mark vertelt verder. “En er is meer. Stel nu dat de dieperliggende spieren van ons automatische spiersysteem -de spieren die er 24/7 voor zorgen dat we rechtop blijven staan- verkrampt zijn, dan werkt onze proprioceptie ook niet goed. Dan geven ook deze spiersensoren niet genoeg informatie door aan onze hersenen en krijgt ons brein óók te weinig prikkels. En wordt ons denken vanzelf ook weer minder helder en gefocust.”
“Hm..” Het doet me denken aan de chronische spierspanning waar een ADHD systeem vaak last heeft.
Mark geeft mijn brein even de tijd om te processen. Dan: “Dit is waar ik als chiropractor iets kan betekenen. Door delen van de wervelkolom te stretchen, ontspannen deze dieperliggende spieren alsnog waardoor hun sensoren weer beter prikkels doorgeven aan het brein.” Weer is hij even stil. “Deze dieperliggende spieren bereik je niet met gewone fysiotherapie.”
Helder. Ik bedank Mark en laat zijn uitleg bezinken. Wat heb ik hier nu van geleerd?
Door onze proprioceptie te trainen zorgen we ervoor dat negentig procent van de prikkelaanvoer van ons brein online is. Een aanvoer die ons brein nodig heeft om zijn heldere ding te kunnen doen. En alert aanwezig te blijven.
Ik koppel Marks uitleg aan mijn topic, het subtiele lichaamswerk vanuit het autonome zenuwstelsel.
Om ervoor te zorgen dat ons brein in dit proces niet overprikkelt raakt, hebben we een stevige chillzone nodig. Een chillzone die we trainen met FeltSense, het waarnemen van onze subtiele lichaamssignalen. In dit FeltSense-waarnemen maken we óók gebruik van proprioceptie: om onze subtielere lichaamssignalen te kunnen volgen moeten we allereerst een besef hebben van ons lichaam, z’n verschillende onderdelen en hoe het in de ruimte beweegt.
En ik ga nog een stapje verder. Willen we onze chillzone helemaal goed online hebben, dan moeten al onze zintuigen getraind en online zijn. Inclusief die van de proprioceptie. Alles grijpt in elkaar. Mooi.
Nu ben ik niet alleen van het nadenken. Ik ben ook van het concrete handen en voeten geven. Hoe kan ik mijn proprioceptie als apart zintuig trainen?
Ik ga op één been staan terwijl ik naar buiten kijk. Tel tot twintig en wissel om. Check. Daarna loop ik als een koorddanser in een rechte lijn door mijn woonkamer, de hiel van één voet voor de tenen van mijn andere voet. Lastiger deze.
Tot slot pak ik een yogahouding uit de oude doos: met mijn handen voor mijn borstkas gevouwen ga ik op mijn rechterbeen staan en leg mijn linkervoet tegen de binnenkant van mijn rechterbovenbeen. Ik focus op de boom die voor mijn huis staat. “Eén, twee, drie…”Ik kom tot vijftien. Goed begin.
Dan wissel ik om. “Eén, twee… wow.” Ik verlies mijn evenwicht. De proprioceptie van mijn linkerenkel heeft er meer moeite mee.
Eerder las ik “een recente enkelblessure kan de proprioceptie verminderen.” Dat klopt. Trainen maar.
Of misschien toch nog een bezoekje aan chiropractor Mark inplannen.
Ik ben benieuwd hoe het gesteld is met jouw proprioceptie. Laat je het me weten?