MindBody WorryLoop
Terug

“Wat bedoel je?” Hij wijkt achteruit en kijkt me afwerend aan. Intelligent, goed opgeleid en gedreven is hij één van de young potentials met wie ik een tijdje meeloop. Met zijn scherpe verstand, makkelijke glimlach en daadkrachtige uitstraling is het duidelijk waarom deze coachee de aandacht van zijn management heeft getrokken.

Onderwerp van vandaag is angstdenken. Een uitdaging voor deze zelfbenoemde tough cookie.

Aanleiding zijn zijn perfectionisme en neiging tot piekeren. Vermomd als arbeidsethos zorgen ze ervoor dat zijn werk hem onnodig veel energie kost en de fun-factor gestaag afneemt.

Wanneer hij hoort van de MindBody WorryLoop gaat hij rechtop zitten. “Vertel!”

Tekenend en pratend leg ik hem het verschil uit tussen angst en zorgen maken. Waar de eerste een fysieke reactie is op een acute dreiging, houdt de tweede zich bezig met potentieel toekomstig gevaar. Tot zover geen nieuws.

Wat hij niet weet, is dat beide emotionele staten eenzelfde fysieke respons in het autonome zenuwstelsel oproepen: biochemische angststofjes zorgen ervoor dat fysieke vecht- of vluchtresponsen actief worden. Bij dreiging -werkelijk of ingebeeld- versnelt de hartslag, schiet de ademhaling omhoog en komt er een knoop in de maag. Ogen verwijden, de spiertonus wordt strak, handen worden klam.

Nu komt de worryloop pas echt op gang: de fysieke spanning in reactie op een initiële zorggedachte versterkt op zijn beurt weer de eerdere mentale opwinding: de eerste angstgedachte vermenigvuldigt zich, wordt zelfversterkend en draait zichzelf uiteindelijk in een kring. Dit heeft weer een extra aanjagend effect op de biochemie van het zich toch al bedreigd voelende systeem.

Zonder dat je het beseft, zit je inmiddels gevangen in een angsttrance: een onbewuste en automatische angstconditionering. Onderdeel hiervan is het ongewild herhalen van mentaal commentaar, oeverloos repeteren van (toekomstige) dialogen, over-analyseren en micromanagement.

Wanneer dit gedrag een gewoonte wordt, blijven de biochemische triggerstofjes in het fysieke systeem rondzwemmen en zorgen permanent voor een onrustig en opgejaagd gevoel. En dat niet alleen: ook het brein zorgt voor zijn eigen anxiety-benzine. Met of zonder aanleiding worden gedachten heatseeking missiles, op zoek naar iets om zich zorgen over te maken. Succes verzekerd.

“Kak!” Het jonge gezicht tegenover me weet niet of het moet lachen of vloeken. “Ik dacht dat dit juist goed was, dat als ik het zó doe ik ervoor zorg dat ik de dingen extra goed doe. En nu?!”

Er is geen quick fix. Een jarenlange worry-gewoonte kun je niet een-twee-drie doorbreken. Kennis is er nu, oefening en geduld doen de rest.

We nemen een actueel voorbeeld en benoemen zijn zorggedachten daaromheen. De bijbehorende fysieke sensaties brengen hem in contact met de onderliggende ervaring van kwetsbaarheid. In plaats van innerlijk rechtsomkeert te maken, ontdekt hij dat het mogelijk is om hier even rustig bij te blijven. Ook al lijkt het een kleine stap, het is pure winst.

Wanneer hij weggaat, heeft hij oefeningen op zak waarmee hij deze vicieuze anxiety-cirkel van denken en voelen verder gaat doorbreken. Mogelijk gaat hij hierin ontdekken met welke jeugdervaringen deze cirkel verbonden is. Kan, hoeft niet.

Hoe dan ook: gaandeweg zal hij merken dat zijn onderscheidings- en relativeringsvermogen toenemen, zijn prioriteiten realistischer worden en zijn hoofd rustiger.

Fear maakt weer plaats voor fun.

Ben jij een ervaren veranderbegeleider en wil jij het werken met het autonome zenuwstelsel toevoegen aan jouw werkwijze?

Dan ben je van harte welkom in de opleiding tot Embodiment Coach. We starten 4 september. In Arnhem.