Ik moet en ik zal
Terug“Godver- de godver- de godver!” Het LUKT niet en het MOET af.
Ik zit inmiddels vier uur aan een stuk achter mijn laptop en de ene na de andere verwensing knalt de lucht in. Wat begon als een fijne schrijfdag is uitgelopen op een baalmiddag. Mijn kaken zijn gespannen. Mijn maag doet zeer. Mijn nek staat strak, mijn adem houd ik in. Het is duidelijk: mijn autonome zenuwstelsel is getriggerd en niet zo’n beetje ook.
“Je kan beter even stoppen”, zegt een vriendin die ik bel om stoom af te blazen. Ja, klopt. En ik ga door. Ook al wéét ik dat stoppen verstandig is en dat op deze manier schrijven weinig meer te maken heeft met creativiteit.
Ik ga staan. Strek mijn lichaam uit, draai cirkels met mijn heupen en rondjes met mijn schouders. Helpt niet. Ik zet een kop thee en neem een kroelpauze met mijn kat. Werkt niet. Allemaal zijn het fix-strategieën die onderdeel zijn van de vechtstand waar mijn zenuwstelsel in zit. En dus werken ze niet.
Stoppen, heeft mijn getriggerd systeem bedacht, is geen optie. Want vanavond is er schrijfles en ik MOET wat inleveren. Niet omdat dit verwacht wordt, maar omdat ik zelf besloten heb dat een les anders geen zin heeft. En omdat ik, net als met de vorige les, applaus wil ontvangen voor mijn ingezonden stuk…
Herken je dat? Dat je jezelf om wat voor reden dan ook de mafste regels, doelstellingen en deadlines oplegt en vervolgens zo gespannen raakt dat je creativiteit volledig blokkeert?
Wéten dat doorgaan en dwingen niet werkt en mijn zelfopgelegde doelen onzin zijn, helpt niet. Mijn emotionele hersenen -mijn limbisch brein en mijn reptielenbrein vormen een pact hier- hebben zich verbonden met het sturen van een nieuw (en vooral goed!) verhaal, omdat dan mijn gelukstofjes weer gaan stromen en ik me weer net zo fijn zal voelen als in de vorige les.
En dit doen ze -letterlijk- tegen beter weten in. Ons zenuwstelsel is zo bedraad dat, eenmaal getriggerd, onze emotionele hersenen het winnen van ons rationele brein. In mijn voorbeeld blijven ze stresshormonen afscheiden die mijn hele systeem áán houden, waardoor stoppen simpelweg geen optie is.
“Waarom schrijf je híer dan niet over?” vraagt mijn lief. “Meer autonoom zenuwstelsel dan dit wordt het niet.” En zo is dat. Deze middag was een praktijkvoorbeeld van vastzitten in een vechtstand. En het enige wat je dan kan doen is daar contact mee maken. En daarover schrijven. Dan werk je met wat er is en komt creativiteit vanzelf weer op gang. En schrijf je alsnog een blog in tien minuten. Zo simpel.